Ülkemiz son günlerde alevlerle boğuşmaktadır. Bu duruma ülkemiz adına Sağlık Asistanı Ekibi olarak son derece üzgünüz.
Her dakika gündemi takip ederken yangından sorumlu kişilerin bir problemi olduğunu düşünerek araştırma yaptım. Bunun sonucunda bu duruma yönelik yapılan çalışmaları incelediğimde Yangın Çıkarma Hastalığı (PİROMANİ) adlı bir hastalığı öğrendim. Bu hastalığı hepimizin öğrenmesi adına sizlere derledim.
Haydi gelin Yangın Çıkarma Hastalığı (Piromani) neymiş öğrenelim.
Yangın Çıkarma Hastalığı (Piromani); dürtü kontrol bozukluğu ile seyreden bireylerin yangın çıkarmaktan zevk alması ve insanlara, mal varlıklarına, doğaya bilerek ve isteyerek zarar vermesidir.
Yangın Çıkarma Hastalığı (Piromani) tarihte ilk kez zihinsel bozuk olarak Alman ve Fransız literatürlerinde yer almıştır. Yangın çıkarma dürtüsü çeşitli sebeplerle ilişkilendirilerek adli ve psikiyatri boyutuyla ele alınmıştır.
Yangın Çıkarma Hastalığı (Piromani) Ne Sıklıkla Görülür?
Çok nadir görülen bu hastalık olan Yangın Çıkarma Hastalığı (Piromani), sabıka kaydı çok olan ve az olan insanlarda dahi az görülmektedir.
Lindberg ve arkadaşlarının yaptığı çalışmayı referans alacak olursak yaptıkları çalışmada 90 yangın çıkarıcının 3 tanesinin bu hastalığa sahip olduğu ortaya çıkmıştır.
Bunun yanında yapılan pek çok çalışmada da çok az olduğu görülmüştür. Bu konuda bu kadar çok sayıda araştırma yapılmasının sebebi ise hastalığın zekâ geriliği, psikolojik bozukluklar ve davranış bozukluğu ile seyredip seyretmediğinin saptanmasıdır.
Yapılan bu araştırmaların sonucunda yangın çıkarıcıların işsiz ve ortalama bir zekaya sahip olduğu ortaya çıkmıştır.
Yangın Çıkarma Hastalığının (Piromani) Belirtileri Nedir?
Bu hastalığın tespiti oldukça zordur. Sayısız yangın çıkarmak belirleyici değildir. Araştırma sonucu belirleyici özellik gösteren birkaç belirti ortaya çıkmıştır.
Bunlar;
- Birden çok kez isteyerek yangın çıkarma
- Yangın çıkarma sonucu gerginlik duygusu hissederek zevk alması
- Yangından ve yangın çıkaran eşyalardan zevk alma
- Yangın çıkarıldıktan sonra haz içinde izleme
- SİYASİ amaç, PARASAL çıkar, ÖFKE gösterisi, KANIT yok etmek için bu eyleme sayısız yeltenmesi
Yangın Çıkarma Hastalığının (Piromani) Sebebi Nedir?
Burada çok dikkat çekici ayrıntılara değineceğim.
Yangın çıkaran insanların psikososyal gelişimleri fallik dönemde aksamıştır. Bu yüzden 5-7 yaşlarında gördükleri yangınları idrar yaparak söndürmeye kalktıkları tespit edilmiştir. Yangın çıkarıcıların bir diğer özellikleri ise çocukluk döneminde aşağılanma, hırpalanma, ilgisizlik gibi davranışlara maruz kalmalarıyla öfkelerini yangın çıkararak atmalarıdır.
Bu noktada şuna değinmek istiyorum. Ebeveynler çocuklarının iyi bir meslek sahibi olmalarından önce iyi bir insan olmalarını sağlaması gerekmektedir.
DİĞER sebepler için birçok araştırma yapılmıştır. Bu araştırmalar kan şekeri düzeyi ve serebrospinal sıvılar üzerinde yoğunlaşmıştır.
Tabi sosyal kuramcılar ise bu durumun taklit sonucu öğrenildiği yönünde çalışmalar yapmıştır.
Yangın Çıkarma Hastalığında (Piromani) Ayırıcı Tanı Nedir?
BİLEREK YANGIN ÇIKARMAK AYIRICI TANIDIR.
Yangın Çıkarma Hastalığı (Piromani) Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavi yönünde birçok şey denenmiştir. Bunlardan bahsedecek olursak;
- Antiepileptik ilaç
- Lityum
- Atipik antipsikotikler
- Bilişsel davranışçı terapi
- Psikoterapi
PEKİ ADLİ YÖNÜ NEDİR?
Bu konuda Türkiye Cumhuriyeti Kanunu yaş ve akıl sorunu olarak çeşitli maddelerle ceza vermektedir.
Bu yazıyı çevrenizle paylaşarak daha çok kitleye ulaşıp Yangın Çıkarma Hastalığının (Piromani) herkes tarafından öğrenilmesini sağlamanızı rica ediyorum.
Vaktinizi ayırarak okuduğunuz için teşekkür ediyorum.
Burton, P. R., Mcniel, D. E., & Binder, R. L. (2012). Firesetting, Arson, Pyromania, And The Forensic Mental Health Expert. Journal Of The American Academy Of Psychiatry And The Law Online, 40(3), 355-365.
Uysal, E., & Solmaz, M. (2020). Yangın Çıkarma, Piromani Ve Adli Psikiyatrik Yönleri. Journal Of Forensic Medicine, 34, 2.