Trakeostomi, boyun bölgesinde soluk borusunun açıklık oluşturarak cilde ağızlaştırılması demektir.
Trakeostomi kalıcı bir işlemdir.
Trakeostomi Hangi Durumlarda Açılır?
- Gırtlak tümörlerinde
- Yabancı cisim aspirasyonunda
- Yanıklarda
- Travmaya bağlı solunum yolu tıkanıklarında
- Akciğeri korumak için uzun süren entübasyonlarda
- Kronik ve tıkayıcı akciğer enfeksiyonlarında sekresyon çıkışını kolaylaştırmak için
Trakeostomili Hastaların Yaşadığı Sorunlar
- Vokal kordların alınamamasına bağlı konuşamama ve ses çıkaramama
- Akciğer fonksiyonunda değişimler (dış ortamdaki havanın ısıtılmadan akciğerlere gönderilmesi)
- Burun solunumunun ortadan kalkması
- Koku alma bozukluğu
- Nazal fonksiyon kaybına bağlı tat değişikliği
- Yutma bozukluğu
- Beslenme sorunları
- Stomadan tükrük ve balgam çıkışı
- Beden imajında bozulma
Trakeostomili Hastalarının Evde Dikkat Etmesi Gerekenler
Trakeostomi bakımı hijyen açısından çok önemlidir
- Açılan bölge açık yara olduğu için temiz tutulmalıdır, kızarıklık, akıntı, koku varlığı, anormal durum açısından değerlendirilmelidir.
- Trakeostomi bakımı günlük olarak yapılmalıdır.
- Antiseptik solüsyonlar ile gazlı bez yardımıyla temizlenmelidir.
- Temizleme işlemi boyunca kanülü hareket ettirmemeliyiz.
- Solunumun kolay olması için odanın ılık havanın da nemli olması gerekir.
- Hasta bol bol sıvı almalıdır. Ağız kokusuna karşı ağız bakımı yapılmalıdır.
- Balgamlar (sekresyon) temizlenmelidir.
- Temizleme esnasında öğürme ve öksürme isteği oluşabilir, sakin olunmalıdır. Hastaya izin verilir bu esnada kanül sabit tutulmalıdır.
- Trakeostomili hasta yüzmemeli veya omuzuna kadar olan suya girmemelidir.
- Duş alırken dikkat etmelidir, akciğerlere su kaçmasını önlemelidir.
- Yünlü ve tüylü giysiler giymemelidir.
- Sigara dumanından ve tozdan uzak durmalıdırlar.
- İlk zamanlarda hava yutmasından kaynaklı bir hazımsızlık yaşanabilir, normal bir durumdur.
- Konuşmada güçlük çekiyorsa, konuşma terapistine gitmeleri önerilir, psikolojik yaklaşım ile düzeleceği anlatılır.
Seyman, Ç. C., & Çelik, S. Ş. Trakeostomili Hastalarda Yaşam Kalitesi ve Hemşirelik Bakımı. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 6(1), 59-64.
Yeşiler, F. İ., & Şendur, Ü. G. (2018). Yoğun Bakım Ünitesinde Trakeostomi Deneyimlerimiz. Ege Tıp Bilimleri Dergisi, 1(3), 106-110.
Cengiz, K. A. Y. A., Köksal E., & Üstün, F. E. (2014). Anestezi ve Yoğun Bakım Pratiğinde Trakeostomi. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 11(2), 172-183.