Doğrudan cihazınızda gerçek zamanlı güncellemeleri alın, şimdi abone olun.
Simülasyon, katılımcılara gerçekçi ve güvenilir bir ortam içerisinde gerçek hayatta karşılaşılabilecek durumların simüle edilerek bilişsel, duyuşsal ve psikomotor becerilerin gelişimini sağlayan bir yöntemdir.
Son yıllarda popülerliği artsa da 1930’dan beri denizcilik, hava yolları ve eğitim bilimlerinde kullanılmaktadır. Hemşirelik eğitiminde simülasyon 1900-1970 yılları arasında kullanılmaya başlanılmıştır.
Simülasyonun kullanım alanları; performans optimizasyonu arttırmak, güvenlik mühendisliği, test, eğitim, öğretim ve video oyunları gibi birçok bağlamda kullanılmaktadır. En çok adını eğitim ve hemşirelik/tıp üzerinde duyulsa kullanımı oldukça fazladır. Yapılan çalışmalarda da görüldüğü üzere etkinliği kanıtlanmış ve etkinliği tartışılmaz bir hale gelmiştir.
Sanal gerçeklikten tutun birçok teknolojik yeniliği içinde barındıran konuyu bu haftaki yazıda daha detaylı inceleyeceğiz.
1. Sağlık Eğitimde Simülasyon
Yüksek Teknoloji İçermeyen Simülasyonlar (Low-Tech Simulations)
Üç Boyutlu Organ Modelleri
Temel Plastik Mankenler
CPR, IV katater girişimleri vb. gibi girişimlerin uygulanabildiği manken türüdür.
Hayvan Modelleri
İnsan Kadavraları İle Simüle / Standardize Hastalar
Standardize hasta: Gönüllü sağlıklı bir kişinin sağlık değerlendirilmesinin vb. durumlarda rol model olması durumudur (ör: sınıf arkadaşınızın fizik muayenesinde rol model olması.)
İleri Teknoloji İçeren Simülasyonlar (High-Tech Simulations)
Görüntüye dayalı simülatörler (Visual-based simulations)
Öğrencilerin vakada uygun girişimleri seçerek değerlendirilmelerinin yapıldığı bir ileri teknoloji türüdür.
Gerçekçi, aslına uygunluğu yüksek girişimsel simülatörler (realistic, realistic procedural simulators)
Öğrencilerin her türlü girişimleri (entübasyon, trakeostomi değişimi, aspirasyon vb.) yapabileceği simülatör mankenlerden oluşmaktadır.
Gerçekçi, üst teknolojili interaktif insan simülatörleri (realistic high-tech interactive human simulator)
Hastane ortamına benzeyen odalarda, simülasyon yöneticileri tarafından belirlenmiş vaka ile öğrencilerin yapacağı girişimleri deneyimleme imkânı sağlayan simülasyondur. İnsan simülatörlerinden hasta hakkında verilerin (nabız, akciğer sesleri vb.) alınabildiği teknolojik mankenlerdir.
Sanal gerçeklik ve dokunmatik sistemler (virtual reality and interactive systems)
2. Trafik Kazalarını Önlemede Simülasyon
Trafik kazalarını önlemede primer görevleri olan emniyet kemerlerinin güvenilirliği, kullanılmadığında oluşan sonuçları gösteren “Emniyet Kemeri Simülasyon Aracı” (EKSA) adında bir simülasyon örneği mevcuttur.
3. Havacılıkta Simülasyon
Pilotların uçuş öncesi uçuşları deneyimlemelerini sağlayan eğitim amaçlı simülasyon örnekleri bu şekildedir. Sanal gerçeklik kullanılarak aday olan pilotlara uçuş deneyimi sağlamaktadır.
Yazımı Ord. Prof. Cahit Arf’ın bir sözüyle bitirmek istiyorum.
‘Bilim ve onun ürünü olan teknolojiyi üretmeyen toplumlar, bağımsızlıklarını, dolayısıyla mutluluklarını yitirirler.’
Yıldırım, D., Özer, Z., Kocaağlar, E., Pınar Bölüktaş, R., (2019), Eğitimde İnovasyon: Sağlık Eğitiminde Simülasyon Kullanımı, Beyder;14:1 (33-41).
Göriş, S., Bilgi, N., Bayındır, K., S., (2014), Hemşirelik Eğitiminde Simülasyon Kullanımı, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi;4(2): 25-29.
Aslan, R., Erdoğan, S., (2017), 21. Yüzyılda Hekimlik Eğitimi: Sanal Gerçeklik Artırılmış Gerçeklik Hologram, Kocatepe Vet J;10(3): 204-212.
Öztürk, E., Sondaş, A., (2020), Sanal Sağlık: Sağlıkta Sanal Gerçekliğe Genel Bakış, Koc. Üni. Fen Bil. Der., 3(2):164˗169.
Sezer, H., Orgun, F., (2017), Hemşirelik Eğitiminde Simülasyon Kullanımı ve Simülasyon Modeli, Ege Üni.Hem.Fak.Der.33 (2); 140-152.
https://medconzirve.com/blog/doktorlarin-yardimcisi-simulasyon-teknolojileri/ Erişim Tarihi: 20.09.2022
Sever, H., (2016), Trafikte Risk Alma Davranışı: Emniyet Kemeri Kullanımının Simülasyon Aracı Vasıtasıyla Karşılaştırılması, Ejoir; Vol. (1) 15–23.
Mevkütoğlu, A., (2022), Uçuş Eğitiminde Simülatörler, Mühendis ve Makine; Cilt:54, Sayı: 636.