Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde astım hastalığının ortaya çıkmasını sağlayan diğer bir etken ise mesleki maruziyettir. Bazı meslekler ve iş sahaları astım hastalığını tetikleyici partikül maddeler ile doludur. Yaklaşık 300’den fazla partikül maddenin mesleki astım ile ilişkili olduğu saptanmıştır. Bu maddeler solunum sistemine uzun süreli girmesiyle bazı belirti ve bulgular oluşturur. Aynı zamanda bu maddeler solunum sistemimizdeki dokuların yapılarını değiştirebilirler.
Yetişkin astımlı hastaların neredeyse %10’u mesleki astım hastası olarak kabul edilmektedir. Mesleki astım hastalığı oraya çıkış süresi yapılan işin tipine, bulunan partiküler maddenin türüne ve meruziyet derecesine bağlıdır.
Aşağıda mesleki astım hastalığına maruz kalan meslekler ve mesleki alanlar ile karşılaştıkları ajanlar listelenmiştir. Sizde kendi mesleğinizin maruz kaldığı ajanları bilerek ve bunun için önlemler alarak iş yaşamınızı düzenleyerek sağlığınızı koruyabilirsiniz.
Meslek astımına yol açan bazı ajanlar
Meslek/mesleki alan | Ajan |
Hayvansal ve bitkisel proteinler | |
Fırıncılar | Un, amilaz |
Mandıracılar | Mandıracılar Depo akarları |
Deterjan üretimi | Bacillus subtilis enzimleri |
Çiftçiler | Soya tozu |
Balık ürünleri imalatı | Parazitler |
Gıda işleme | Kahve tozu, et işleme, koruyucu, çay, amilaz, yumurta proteinleri, pankreatik enzimler, papain |
Tahıl işçileri | Depo akarları, Aspergillus tozları, Ragweed-Ambrossia ve çimen polenleri |
Sağlık çalışanları | Psyllium, lateks |
Kanatlı yetiştiricileri | Kanatlı akarları, dışkı, tüy |
Araştırıcılar, veterinerler | Böcek, tüy, idrar proteinleri |
Hızarcılar, marangozlar | Odun tozları |
Gemi yüklemede çalışanlar | Tahıl tozları |
İpek işletmeciliği | İpek böceği güvesi ve larvası |
İnorganik kimyasallar | |
Güzellik salonu çalışanları | Persülfat |
Kaplamacılar | Nikel tuzları |
Rafineri işçileri | Platinum tuzları, vanadium |
Organik kimyasallar | |
Otomobil boyama | Etonolamin, diizosiyanatlar |
Hastane çalışanları | Dezenfektanlar (sülfatiazol, kloramin, formaldehid, gluteraldehid), lateks |
İmalat | Antibiyotikler, piperazin, metildopa, salbutamol, simetidin |
Sünger işleme | Formaldehid, etilen diamin, ftalik anhidrid |
Plastik endüstrisi | Toluen diizosiyanat, hekzametil diizosiyanat, difenilmetil izosiyanat, ftalik anhidrid, trimellitik anhidrid, hekzametil tetramin akrilatlar |
Daha rahat nefes almanız dileğiyle..
1. Astım Tanı ve Tedavi Rehberi 2016, Türk Toraks Derneği, ISSN 2148-7197, EISSN 2149-2530