Merhaba değerli okuyucular,
Bu yazımızda sizlere bebeklerin sıklıkla yaptığı meme reddinden ve annelerin memeyi reddeden bebeklerle nasıl baş edebileceğinden bahsedeceğim.
Anne Sütü
Anne sütü bebeğin gelişimi için gerekli tüm besin öğelerini tek başına sağlayabilen bir mucizedir. Memede süt yapımı ‘prolaktin’ denen hormonun beyinden salgılanmasıyla başlar. Bu hormonun etkisiyle süt hücreleri, kan damarlarından gerekli maddeleri alarak süt üretimine başlar.
Anne sütü içerik olarak bebeğe gerekli protein, yağ , karbonhidrat, vitamin, bağışıklık hücreleri, sindirim enzimleri, hormonlar ve büyüme faktörleri içerir. Emzirme ile ilgili güncel öneri; emzirmenin, ilk altı ay tek başına, sonrasında da tamamlayıcı beslenme ile en az 1-2 yıl verilmesidir.
Meme Reddi
Bebeklerde sıklıkla karşılaşılan sorunlardan biri meme reddidir. Bebeğin memeyi almak istememesi, aldıktan kısa süre sonra ağlaması, kafasını çevirerek emmek istemediğini belirtmesi meme reddi göstergeleri olarak kabul edilebilir.
Meme reddi, yetersiz beslenme, beklenilenden az kilo alımı anneler için bebekleri hakkında kaygı duyarak, yetersiz hissetmelerine sebep olan bir durumdur. Peki anne sütünün yeterli olup olmadığını nasıl anlayabiliriz?
Anne sütünün yetersiz olduğunun tanısı için; bebekte ilk hafta %7’den fazla kilo kaybı olması, ilk 2-4. günlerde sütün gelmemesi ve kilo alımının başlamaması, bebeğin 14. günde doğum ağırlığına hala erişememesi, 15. günden sonra 20-40 gr/gün kilo alımının olmaması gerekir.
Bebekler Memeyi Neden Reddeder?
- Meme tutuşu iyi değilse
- Ağızda doku hasarı mevcutsa
- Süt akış hızı çok yavaş veya çok hızlı ise
- Burun tıkanıklığı varsa
- Diş çıkarıyorsa
- Ek gıdaya geçiş başlamışsa
Anneler Bebeklerinin Emmesini Nasıl Destekleyebilir?
Özellikle yenidoğan bebeklerde emme refleksini destekleyen uygulamalar, bebeklerin büyüme ve gelişimini maksimum düzeyde tutmak için kullanılan yöntemlerdir.
- Yenidoğanların ilkel refleksleri vardır. En temel refleksleri arama ve emme refleksidir. Meme ucu dudak yanlarına değdirilerek bebeğin arama emme refleksinin desteklenmesi meme reddini önleyebilir.
- Her bebek doğumdan hemen sonra annesinin karnına yerleştirildiğinde annesinin memesini bulma ve ilk beslenmesini gerçekleştirme yeteneğine sahiptir. Buna “memeye emekleme/meme emeklemesi”
- Bu dönemde ;Ten tene temas sağlanmalı. Bu uygulama anne memesinde süt üretimini arttırırken, bebeğiyle arasındaki güven ilişkisini pekiştirerek emmenin desteklenmesini sağlar.
- Doğum sonrası ilk 30 dakikada bebek emzirilmeli.
- Normal doğumun mümkün olduğu durumlarda sezeryan ve epidural anestezi tercih edilmemeli.
- Emzirme ile bilgi eksikliğinde hekim ya da hemşireye danışılmalı.
- Tıbbi gereksinim olmadan formül mamalara başlanılmamalı.
- Sürekli aynı pozisyonda değil, pozisyon değiştirilerek emzirme gerçekleştirilmeli ve sonraki süreçte bebeğin rahat olduğu pozisyon tercih edilmeli.
- Yenidoğan, annenin göğsünden salgılanan özel bir koku sayesinde yönünü bulur. Bu nedenle doğumdan sonra annenin memesinin temizlenmemesi önem taşır. Gerekli durumlarda ıslak pamukla dairesel hareketlerle meme temizlenebilir.
- Güncel bir çalışmada, prematüre bebeklerin anne sesini dinlediklerinde kalp atışlarının yavaşladığı görülmüştür. Bebekler annesinin sesini duyduğunda daha uzun süreli emebilir. Bu nedenle emzirme sırasında bebekle konuşmak sakinleştirerek meme reddini önleyebilir.
- Süt oluşumunun kesilmemesi için emzirme sonrası sağma işlemi gerçekleştirilmeli.
- Anne ve bebek birlikte banyo yapma tekniğini kullanmalı. Ilık suyun içinde, bebeğin sırtı annenin karnına değecek şekilde, bir küvete birlikte girdiklerinde, bu bebeklerin memeye doğru hareket ettikleri ve emzirme sürecini başlattıkları görülmüştür.
- Dünya Sağlık Örgütü’nün ve UNICEF’in başarılı emzirme için verdiği önerilerde 24 saat aynı odada bulunma vardır. Bu uygulama anne sütünü arttırarak daha sık emzirmeye sebep olur.
Prof. Dr. Canan Türkyılmaz, Emzirme danışmanlığı ve emzirmede yaşanan sorunlar, Klinik Tıp Pediatri Dergisi Cilt: 11 Sayı: 1 Ocak – Şubat 2019 Syf: 01-15
Güliz Onat, 2018, Emzirmeyi kolaylaştırıcı uygulamalar ve laktasyonel bakım, Türkiye klinikleri, 4(2) 131-46
Anne Sütü ile Beslenmede Danışmanlık. Dünya Sağlık Örgütü, Cenevre, 1994
Uzm. Dr. Yelda Mumcu, Bebeklerde Meme Reddi, https://www.dryeldamumcu.com/bebeklerde-meme-reddi Erişim Tarihi: 25.02.2021
Burcu Kayhan Tekik, Anne Sütü ve Emzirme Danışmanlığında Güncel Bilgiler, Ankara Med J, 2016;(16):115-8