L-Karnitin Nedir ve Zayıflamaya Nasıl Etki Eder?

Vücudumuzda 3 tip enerji verici kaynak var. Bunlar karbonhidratlar, yağlar ve proteinlerdir. Özellikle proteinlerin dokuların yapımında ve gelişiminde ciddi fonksiyonları bulunmaktadır. Proteinler de aminoasit denilen daha küçük moleküllerden oluşur.

Bu yazımda sizlere bizler için önemli olan karnitin aminoasitinden bahsedeceğim.

Karnitin Nedir?

Öncelikle L-karnitin vücudumuzda lizin ve metionin aminoasidinden karaciğer ve böbrekte üretilen bir aminoasittir. Vücudumuzdaki temel görevi uzun zincirli yağ asitlerinin mitokondriye taşınarak enerji metabolizmasında kullanılmasını sağlamaktır. Vücutta sentezi sırasında lizin ve metionine ek olarak demir, niasin, pridoksin ve Askorbik aside ihtiyaç duyulmaktadır. Buradan anlaşılacağı üzere yeterli ve dengeli beslenen bir birey L-karnitin üretimi için gerekli besin maddelerini vücuduna alarak L-karnitin sentezleyebilir.

Karnitinin Kullanıldığı Hastalıklar

İleri derecede böbrek hastalarına uygulanan hemodiyalizle birlikte çok miktarda karnitin atımı gerçekleşmektedir. Bu durumda karnitin eksikliği görülür. Karnitin eksikliğine bağlı yağ metabolizmasında hasarlar ve böbrek hastalığının komplikasyonlarında kötüleşmeler görülmektedir.

L-karnitin vücuttaki serbest radikalleri bağlayarak oksidatif stresi azaltmakta ve apoptotik hücre ölümü (programlanmış hücre ölümü) nü aktive ederek kanser hücresi oluşumunu engellemektedir.

Karnitin glukoz metabolizmasını aktifleştirerek kanda bulunan yüksek miktar glukozun metabolize olmasını sağlar böylece kan şekeri ve kan insülin seviyesi düşer. İnsülindeki azalma ile yağ doku depolanması azalır ayrıca kan şekeri regülasyonunun sağlanmasıyla Tip 1 ve 2 DM riski ve komplikasyonları azalış gösterir.

Karnitinin Zayıflamaya Etkisi?

Karnitin çeşitli mekanizmalarla vücut ağırlığını azaltır ve doğrudan hipotalamusa etki ederek iştahı baskılar. Vücuttaki depo yağlarının yıkıma uğramasını sağlayarak, enerji elde edilmesi için elzem bir bileşik olarak kilo kaybına da yardımcı olmaktadır. Kan şekeri regülasyonu ile kan insülin seviyesinde azalma sağlar. İnsülin anabolik (yapım) hormon olduğundan kandaki seviyesindeki bu azalma yağ dokusu artışında azalma sağlayarak kilo yönetimine katkıda bulunur.

Karnitinin Sporculara Etkisi?

Karnitin, kas kuvveti üzerinde etkili olduğu için özellikle sporcularda fiziksel performans düzeyinin artırılmasına da katkı sağlamaktadır. Ayrıca kas ağrısı, yorgunluk, bitkinlik ve kas liflerinde oluşan yırtılmaların azalmasında da etkili olmaktadır. Yapılan biyokimyasal/morfolojik araştırmalar, özellikle yoğun enerji gerektiren performans dönemlerinde, L-karnitinin kullanılmasıyla depo glikojenin korunduğunu rapor etmiştir. Yüksek performans sırasında aşırı terle kaybedilen L-karnitin miktarının tekrar takviye şeklinde alınması gereklidir.

Karnitinin Güvenilir Alım Dozu

L-karnitinin günlük alınması önerilen doz miktarını Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi, 2 g/gün olarak bildirmiştir.

Karnitin Kaynakları ve Biyoyararlılığı

Eksojen olarak diyet ile alınan L-karnitinin en zengin kaynaklarını başta kırmızı et (120-150 mg/100gr) olmak üzere balık, tavuk ve süt ürünleri (1.6-6,4 mg/100gr) oluşturmaktadır. Meyve, sebze ve tahıllar da çok düşük düzeyde L-karnitin vardır.

Ek olarak alınan L-karnitine göre besinlerle doğal olarak alınan L-karnitinin biyoyararlılığı daha yüksektir.