Kendini İfade Etmenin Temeli: Sözel Zekâ

Sözel zekâ, dilin temel işlemlerini kullanabilme yeteneği ya da sözcükler zekâsı olarak da tanımlanabilir. Belki bizler ne zaman konuşmaya başladığımızı hatırlamıyoruz fakat ağzımızdan çıkan ilk anlamlı kelime için annelerimizin, babalarımızın gözlerinden bir damla yaş döküldü ya da gözleri parladı bu ilk kelimeyle…

İletişim kurmaya attığımız ilk adım da gerçekten attığımız ilk adım kadar takdir gördü. Aslına bakarsanız, çağdaş zekâ bilimcileri, insanın konuşma yetisiyle doğduğunu ileri sürmektedirler. Çevrede kullanılan dil ile etkileşime girmeye başladığında beyin, dilin tüm seslerini tanıyabilir durumdadır. Ayrıca sözel zekâ, dil ile ilgili tüm yetkinlikleri ve çalışmaları da kapsamaktadır.

Acaba konuşurken beynimizin hangi bölümleri çalışıyor?

Beynin dile ait fonksiyonları beynimizin farklı bölgelerinde işlemektedir ve bu da dilin, sözcüklerin, iletişimin çok boyutlu olabileceğine dair bir kanıt olarak ele alınabilir. Yapılan araştırmalar sonucunda dilsel işlevlerin yerine getirilmesinde beynin farklı bölgelerindeki fonksiyonu temsili olarak aşağıdaki gibi gösterilebilir.

Ayrıca yapılan birçok araştırma, insanları diğer canlılardan ayıran temel özelliğin dilin kullanımı olduğunu öne sürmektedir. Biz de buradan yola çıkarak bizi diğer canlılardan ayıranın sözel zekâ yetkinlikleri olduğunu söyleyebiliriz.

Peki, sözel zekâ yetkinlikleri nelerdir?

Sözel zekâ, kendimizi konuşarak ifade etmeyi, yazarak ifade etmeyi, kelimelerin ardındaki anlamları kavrayabilmeyi, yeni kelimeler öğrenmeyi, yeni bir dil öğrenmeyi, kelimelerin farklı anlamlarını fark etmeyi, araştırmalar yaparak kendini geliştirmeyi ve bunun gibi özellikleri kapsamaktadır.

Sözel zekâsı gelişmiş bir kişi kelime oyunlarını, şakalarını da sever. Ezber yetenekleri ise üst seviyelerdedir. Ayrıca bu kişiler söylenilenleri unutmazlar, sözel yönden gelişimlerini gözlemlediğiniz kişilere karşı altı boş vaatlerde bulunmamaya veya söylediklerinizi unutmamaya dikkat edin!

Sözel zekâ özellikleri taşıyan kişiyi en kolay konuşmalarından, kendini ifade ediş şekillerinden anlarsınız, anlattıkça anlatsınlar istersiniz…

Sözel zekâmızı geliştirmek için…

Aslında her insan belli bir sözel zekâ yetkinliği ile hayata gelmektedir. Bundan sonrasında ise uğraşları, ilgi alanları ve kurduğu iletişim düzeyi ile bu yönde kendini geliştirmeye devam eder. Fakat kendimizi olduğundan daha fazla geliştirmek istiyorsak bol bol kitap okumayı, bu kitapları analiz etmeyi ya da analiz edebileceğimiz ortamlar oluşturmayı da denemeliyiz.

Münazaralar, tartışmalar, şiir okumak ve yazmak, kitap yazmak, günlük yazmak, doğru ve anlaşılır bir diksiyon kullanmak, hayal gücümüzün sınırlarını bilmek ve geliştirmek de sözel zekâ açısından yarar sağlayacaktır. Hayal gücümüz sayesinde kelimelerin, cümlelerin ardındakileri ve kendimizi daha iyi ifade etmenin yollarını bulabiliriz. İletişim kurarken ayrıca beden dilini okumak ve beden dilimizi daha anlamlı kullanmak da çok önemli bir noktadır.

Sözel zekâ insanın anlama ve anlatma ihtiyacını en temelden gören bir donanım katar, bu sebeple basit görünmesine karşın gelişimi bize en çok yarar sağlayacak zekâ boyutudur da diyebiliriz.

Sözel zekâdan bahsetmişken iletişim başlıklı diğer yazılarımı da okumanızı öneririm. Bu şekilde sağlıklı iletişimi (https://www.saglikasistani.net/iletisimin-sagliklisi-olur-mu/ ) ve hemşirelerin kullandığı terapötik iletişimi de (https://www.saglikasistani.net/profesyonel/hemsirelerin-hastalariyla-iyi-terapotik-iletisim-kurmalarini-saglayan-12-adim/ ) tekrar anmış oluruz.

Yazımı sonlandırırken, çok sevdiğim bir şiiri de sizlerle paylaşmak isterim. Okumak, dinlemek ve ardını görmek isteyenlere bonus olsun.

Şükrü Erbaş- Ömür Hanımla Güz Konuşmaları

Google üzerinden veya Şükrü Erbaş Bütün Şiirleri-2 kitabından şiiri okuyabilirsiniz. Ayrıca isterseniz link üzerinden Eser Gökay yorumuyla şiirini buradan dinleyebilirsiniz.