Hayatı sonlandırmak sizce bir seçenek olmalı mı?
Yaşamın son döneminde bulunan bireylere ölüm tercih olarak sunulmalı mı?
Kaliforniya son zamanlarda bu konu üzerine çok tartışmalarda bulundu. Ancak bu konu yasa olarak kabul edildi.
“Tercihimi yaparken, ‘aynı durumda ben olsaydım ne yapardım?’ sorusu Kaliforniya meclisinde yankılandı.
Peki, siz de bu soruyu kendinize sorduğunuzda bu yasayı doğru buluyor musunuz?
Haydi gelin hep beraber bu konuyu daha detaylı öğrenelim.
Ülkemizde ötenazi ve diğer ölümle ilgili bilinçli seçenekler uygulanmamaktadır. Etik olarak çatışma konusu yaratan bu konu yasalarla koruma altına alınsa da hep tartışma konusu olacaktır. Şimdi size yaşanmış bir olaydan bahsetmek istiyorum.
BRITTANY ETKİSİ
Kaliforniya’da bu yasanın yeni kabul edildiğini söylemiştik. O tarihten önce yasak olan bu uygulama 29 yaşındaki Brittany Maynard’ın bulunduğu yeri terk ederek bu yasanın olduğu yerlere gitmesine sebep olmuştur. Kaliforniya’nın sahilinde ikamet eden Brittany’e 2014 yılında beyin tümörü teşhisi kondu. Çeşitli tedaviler gören Britanny ameliyat olmuş ancak kanserden kurtulamamıştı. Doktorların 6 ay biçtiği Britanny yaşamı sonlandırma reçetesi talep etmiş ancak ülkesinde bu durum mümkün olmadığı için Oregon’a taşınmıştır. Bu reçeten yararlanan Brittany “Ölmek istemiyorum. Ancak ölüyorum. Ve ölümümün kendi koyduğum şartlar altında olmasını tercih ederim.” şeklinde bu duruma açıklık getirmiştir.
Canlı yayın sırasında çantasından ölümcül ilacını çıkararak “Ben kimseye haysiyetli ölümü seçmeleri yönünde telkinde bulunamam. Ancak benim sorum şu: Peki, kim bana bu seçeneği hak etmediğimi söyleme yetkisine sahip? Bana bunu söyleyebilir misiniz?” demiştir.
Bakınca çok acı verici ve üzücü olan bu durum yeni bir tartışmaya sebep oldu.
Kişinin bulunduğu ortamdan ayrılıp başka bir ortamda ölmesi ne kadar etik?
Tabi bu canlı yayın 2014 yılında ses getirmiş hatta yayını 11,8 milyon kişi izlemiştir. Brittany ilacın reçetesinden 6 ay sonra zamanı geldiğinde ve 30 yaşının ilk zamanlarında huzurlu bir ortamda hayata gözlerini kapamıştır.
Hayatı Sonlandırma Seçeneği Yasasından Kimler Faydalanabilir?
Yasa birçok yönüyle kesinlik kazanmış değildir. Bazı tehlikeleri olduğu düşünülen bu yasada; bir kişinin başkası üzerinde “haksız etki” yaratarak onu intihar etmeye yönlendirmesi olarak nitelendirilen bir yönü vardır.
Ama gözden kaçırılan nokta bunu herkesin talep edemeyeceğidir.
Hayatı Sonlandırma Seçeneği Yasasından Yararlanmak İsteyen Bireylerdeki Şartlar Neler?
- 18 yaşını tamamlamış olmalı
- Lisanslı uzman bir doktor tarafından ölümcül, tedavisi ve geri dönüşü mümkün olmayan bir hastalığa yakalanmış olduğu ve altı aydan kısa bir yaşam süresi kaldığı tespit edilmeli
- Ölüme yardımcı ilaç reçetesinin temin edilebilmesi için kişinin bu ilacı talep etmeye uygun fiziksel ve zihinsel ayırt etme gücü bulunmalı
- Hasta ölüme yardımcı ilacı tek başına alabilmelidir; yani ilacı tek başına yiyebilir, içebilir ve yutabilir yetkinlikte ve fiziksel güçte olmalı
- İlacın hazırlanması kısmını başkaları yapabilir ancak fiziksel olarak ilacı alıp yutacak olan, hastanın kendisidir. Diğer kişiler sadece hastanın yanında oturabilirler. Bu arada hasta, California’da ikamet eden ve oy kullanma hakkına sahip bir kişi olmalı
Baktığımızda uzun prosedürleri olan bu süreç rastgele uygulanmamaktadır.
Bu süreci beraber inceledik?
Peki, sizin fikirleriniz neler?
Ben kendi açımdan bakacak olursam gerekli prosedürler sağlandığında yapılabilecek bir uygulama olduğunu düşünüyorum. Çünkü ciddi hastalıkları olan bireyler o durumun acısını her yönüyle yaşadığı için bireysel bir tükenmişlik hissi ile karşı karşıya kalıyorlar. Bu onlar için gerekli bir seçenek gibi görünebilir. Ancak ülkemizde böyle bir uygulamanın olmadığını belirterek herkesin sağlıklı kalmasını, yapılan tüm tedavilerin olumlu sonuç vermesini diliyorum.