Gebelik Diyabeti: Nedir, Belirtileri, Risk Faktörleri, Tanısı ve Tedavisi

Bu yazımda sizlerle paylaşmak istediğim şey gebelik ile ilgili.

Gebelik, birçok kadın için güzel ve tarifsiz bir duygudur.

Gebelik döneminde kadınların, duygularında ve vücutlarında birçok güzel değişim olmakla beraber bazı kadınlarda hamilelik sürecinde ortaya çıkan, kadınlarda tedirginliğe sebep olan fizyolojik değişimler de meydana gelmektedir. Bu değişikliklerden biri de gestasyonel diyabet (GD) veya gestasyonel diabetes mellitus (GDM) olarak adlandırılan gebelik diyabetidir.

Gebelikle beraber artan enerji ihtiyacı gebelerde insülin direncinin ortaya çıkmasına sebep olur. İnsülin direnci sonucu gebelerin kanlarındaki şeker oranının normalden yüksek olması ve gebelik boyunca yüksek seyretmesi de gebelik diyabeti olarak adlandırılır. Ve genellikle gebeliğin ikinci veya üçüncü trimesterinde teşhis edilen, gebelikten önce açıkça belirgin olmayan diyabet türüdür.

Gebelik Diyabetinin Belirtileri

• Sık acıkma,
• Çabuk susama ve çok su içme,
• Sık idrar yapma,
• Ağızda kuruluk,
• Bulanık görme,
• Ayaklarda uyuşma, karıncalanma, yanma,
• Yorgunluk,
• Sık geçirilen idrar yolu enfeksiyonları.

Gebelik Diyabeti Risk Faktörleri

• Önceki gebelikte GDM hikayesi,
• Ailede, özellikle birinci derece akrabalarda diyabet hikayesi olması,
• Gebelik öncesi vücut kütle indeksinin 25’ten büyük olması BKİ >25 kg/m².
• Erken erişkinlikte ve gebelikler arasında aşırı kilo artışı olması ya da gebelikte aşırı kilo artışı,
• İleri gebelik yaşı (>25 yaş),
• Öncesinde >4,1 kg bebek doğurulması,
• Fiziksel hareketlilik,
• Hipertansiyon, kolesterol gibi kronik rahatsızlıklarının olması,
• Steroid ve psikiyatrik ilaç kullanım öyküsü bulunması.

Gebelik Diyabeti Tanısı

Yukarıda belirtilen risk faktörleri incelendikten sonra orta veya yüksek riskli olarak tespit edilen kadınlarda tek aşamalı 75gr glukoz OGTT testi veya iki aşamalı 50gr ve 100gr glukoz OGTT testleri ile tanı konulmaktadır.

Gebelik Diyabeti Tedavisi

Tedavi yöntemi olarak gebelere ilk basamakta diyet ve egzersiz önerilmektedir.

Gebelik esnasında dengeli beslenme önerileri olarak;

• sebze tüketiminin artırılması,
• proteinden zengin gıdaların diyete dahil edilmesi,
• kızarmış ve işlenmiş yiyeceklerin tüketiminin mümkün olduğunca azaltılması ve sağlıksız atıştırmalıklardan uzak durulması,
• bol su tüketilmesi,
• gebelik boyunca ve doğumdan sonra annenin daha çok beslenmeye ihtiyacı olduğu düşünülerek porsiyonların kontrolsüz bir şekilde arttırılmaması,

Gebelik esnasında egzersiz önerileri olarak;

• doktorlar tarafından önerilen ve hastayı zorlamayacak egzersizlerin yapılması,
• herhangi bir kontrendikasyon yoksa en azından haftanın çoğu günü 30 dakika ve üzerinde 5-6 km kadar tempolu yürüyüş yapılması gebelikte kontrolsüz kilo alımını ve gebelik diyabeti riskini azaltacaktır.

Bununla birlikte doğumdan sonra da kontrollere devam edilmesi ve verilen önerilere uyulması gestasyonel diyabetin tip 2 diyabete dönüşme riskini azaltacaktır.