Merhaba,
Bu yazımda nadir görülen Fabry Hastalığı hakkında genel bilgiler vereceğim. İlgi alanım nadir görülen ilginç hastalıklar. Profilimden diğer ilginç hastalıkları okuyabilirisiniz.
Fabry Hastalığı Nedir ?
Fabry hastalığı 1898 yılında Johannes Fabry tarafından bulunmuştur. Bu a-galaktosidoz A enzim eksikliğinde ortaya çıkar. Metabolik artıkların birikmesine yol açar. Biriken metabolik artıklar damarda yıkıcı etki yaratır. Bu hastalık orta yaşlarda tespit edilebilir. Genelde 40-45 yaşlarında sık belirtiler vermektedir.
Fabry hastalığı genetik olarak aktarılan metabolik bir hastalıktır. Nadir görülen bir hastalıktır. Vücutta en çok lipit(yağ) birikimine sebep olur.
- Kalpte
- Kan damarlarında
- Gözde
- Kan plazmasında
- Karaciğer
- Böbrek
- Sinir sisteminde
- Otonom sinir sisteminde birikerek hasar verir.
Fabry Hastalığı Belirtileri
Çocukluk ve ergenlikte ortaya çıkar.
- El ve ayakta ağrı ile yanma
- Zor terleme
- Ateşlenme
- Hassasiyet
- Deride ortaya çıkan kırmızı renkli lekeler
- Yorgunluk
- Kalp büyümesi
- Kalp yetmezliği
- Kalpte aritmi
- Diyare (ishal)
- Bulantı
- Kusma
- Mide ağrısı
- Görme sorunları
- İşitme kaybı, kulakta çınlama
- Baş dönmesi
- Felç
Fabry Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?
İlk olarak semptomların takibi gereklidir. Hastalığın tespit edilme sürecine kadar onlarca yıl geçer. Standart test lökosit alfa-Gal A enzim aktivitesinin bir ölçümü ile olur. Bu test erkeklerde hastalığın varlığını saptarken kadınlarda tespit oranı %50 dir.
Fabry Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavide böbrek fonksiyonu, kalp fonksiyonu, beyin fonksiyonları kontrol edilir.
Tedavisinde bireysel semptomların hafifletilmesi amaçlanır.
- Ağrı ve yanma için analjezikler (ağrı kesiciler )verilir.
- İnmeyi önlemek amacıyla antiplateletler (aspirin, tiklopidin, klopidogrel) kullanılır.
- Kalpte emboliyi önlemek için Warfarin kullanılır.
- Böbrek yetmezliği durumunda hemodiyaliz ya da böbrek nakli olur.
- Sindirim sistemi şikayetlerini hafifletmek için H2 blokerleri (pankrelipaz,ranitidin vs.) kullanılır.
- Böbrekte hasar sonucu idrarda protein olması durumunda inhibitörler reçete edilir.
- İşitme kaybı cihazla tedavi edilir.
- Yüksek tansiyon hastalarında tansiyon ilaçları kullanılır.
- İlaçlara ek olarak sağlıklı beslenme, düzenli spor yapılması tedaviye dahildir.
Fabry Hastalığı Hangi Bölümlerde Tedavi Edilir?
- Böbrek sorunları için nefroloji bölümü ,
- Beyin ve sinir sistemi bozuklukları için beyin cerrahisi ve nöroloji bölümü,
- Kalpte ortaya çıkan hastalıklar için kardiyoloji,
- Göz problemleri için göz doktoruna
- Sindirim sistemi bozuklukları için gastroenteroloji bölümüne
- İşitme sorunları için kulak, burun, boğaza gitmeliler.
Son olarak, beslenme için diyetisyene ve diğer ortaya çıkan sorunları tedavi etmek için fizyoterapiste gitmekte fayda vardır.
Scott, L McCafferty E (2019). Migalastat: A Review in Fabry Disease.Drugs,79,543-554.
Nowak, A Do, U Krayenbuehl, P Beuschlein, F Barbey, F Schiffmann, R (2019). Fabry disease genotype, phenotype, and migalastat amenability: Insights from a national cohort.JIMD,5.