Epilepsi, beyindeki ani elektriksel boşalmalar sonucu nöbetlerle seyreden, halk arasında sara olarak bilinen kronik olan nörolojik bir hastalıktır.
Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre dünyada 50 milyon epilepsi hastası bulunuyor ve her yaştan insanda görülebiliyor.
Işık, ses, stres gibi uyaranlar nöbet geçirme olasılığını arttırabildiğinden, herhangi bir zamanda herhangi bir yerde ortaya çıkabilmektedir.
Bu yüzden epilepsi hastalığı kişinin yaşam kalitesini büyük oranda etkiler.
Hastalıkla baş edebilmesi için kişi, ailesi ve çevresi desteklenmeli ve bilgilendirilmelidir.
Epilesi Hastasının Eğitim İçeriğinde Hangi Konular Yer Almalıdır?
- Epilepsinin tanımı,
- Epilepsinin tanı ve tedavisi
- Epilepsi ilaçları ve ilaçların yan etkileri
- Epilepsi nöbet çeşitleri
- Epilepsi nöbetlerinde evde, okulda, iş yerinde geçirilen ilkyardım
- Epilepsi ile başa çıkma yöntemleri ve psikolojik destek
- Aile planlaması ve gebelik
- Epilepside yaşam tarzı değişiklikleri (Diyet, egzersiz, uyku vb.),
- Eğitim ve çalışma imkanları olmalıdır.
Nöbet geçiren birine nasıl müdahale edeceğini bilmek, hastanın diğer travmalardan ve komplikasyonlar korunması için çok önemlidir.
Öncelikle bu konuda doğru bilinen yanlışları düzeltelim.
- Nöbet esnasında kişinin kasılmaları önlenmeye çalışılmamalıdır.
- Ağzına kaşık, tahta, el gibi şeyler sokulmamalıdır.
- Su vermeye, dişlerini açmaya çalışmak yanlıştır.
Epilepsi Nöbeti Geçiren Bir Kişiye Nasıl Müdahale Edilmelidir?
- Öncelikle nöbet geçiren kişi için güvenli bir çevre oluşturulmalıdır.
- Kasılmaları önlemek amacıyla kişi tutulmamalıdır.
- Kafada oluşabilecek yaralanmaları önlemek için sivri,sert eşyalar uzaklaştırılmalı, mümkünse kafanın altına yumuşak bir şeyler koyulmalıdır (yastık, ceket gibi).
- Sıkan giysiler varsa gevşetilmelidir.
- Ağzındaki içecek ve yiyeceğin akciğerlerine kaçmasını önlemek için kişi yan çevirilmeli, yani koma pozisyonuna alınmalıdır.
- Ağzına herhangi bir cisim koyulmamalı, dişler açılmaya çalışılmamalıdır.
- Su veya ilaç vermeye çalışmak yanlıştır.
- Nöbet bitene kadar kişinin yanında durulmalıdır.
- Nöbet bitiminde kişi sersemlemiş, şaşkın olabilir, sakin bir tavırla yaklaşılmalıdır.
Eğer nöbet 5 dakikadan fazla sürüyorsa, epilepsi hastası olup olmadığı bilinmiyorsa, travma oluştuysa veya kişi gebeyse, nöbet bitiminde bilin hala kapalıysa 112 aranmalıdır.
Eğer nöbet geçiren kişi okuldaysa biraz dinlendikten sonra derse dönebilir.
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/epilepsy Erişim Tarihi: 18.05.2020
https://www.noroloji.org.tr/TNDData/Uploads/files/Epilepsi%202015%20G%C3%BCncellenmi%C5%9F.pdf Erişim Tarihi: 18.05.2020
http://www.turkepilepsi.org.tr/ Erişim Tarihi: 18.05.2020