Egzersize Başlamadan Önce Bilinmesi Gereken FITT İlkesi

Merhabalar,

Bugün Dokuz Eylül Üniversitesi Necat Hepkon Spor Bilimleri Fakültesi’nde çalışan Doç. Dr. Celal Gençoğlu’nun Sağlıklı İş Yaşamı İçin Egzersiz adlı eğitimine katıldım. Bu eğitim içerisinde egzersiz ile ilgili yeni bilgiler öğrendim.

Bu yazımı da egzersiz ile ilgili bilmeniz gerektiğini düşündüğüm çok önemli bir bilgiyi paylaşmak amaçlı yazıyorum.

Dünya genelinde 1 milyardan fazla kişi obezite ile ilgili sorunlar yaşıyor. Aynı zamanda yine milyonlarca kişi hayat akışı içerisinde hareketsiz kalıyor. Bu durum ciddi derecede kardiyovasküler hastalıklar açısından risk teşkil ediyor.

Bu iki durumu yönetmek için çoğunlukla egzersizler öneriliyor. Fakat çoğu zamanda biyomedikal tıp anlatışı içerisinde egzersize bir tedavi veya iyi oluş yöntemi olarak bakamıyoruz. Bu nedenle de çoğu zamanda başlayıp yarım bırakıyoruz.

Egzersiz yapmak isteyen milyonlarca kişi olduğunu biliyorum. Belki siz de bir ara egzersize başlayıp düzenli bir şekilde devam ettiremediğinizden bırakmış da olabilirsiniz. Yine de hala ara denemelerle egzersiz yapmaya çalışıyor olabilirsiniz.

Bu yazımın konusu olarak egzersizlere başlamadan önce bilmeniz ve yapmanız gerekenlere ele alacağım.

1. Egzersiz kişiye özeldir.

Öncelikle egzersiz herkese aynı düzeyde önerilmez. Bu nedenle egzersizle elde ettiğiniz amacı, potansiyelinizi, imkanlarınızı analiz etmeniz gerekir. Bunları netleştirdikten sonra egzersiz sizin için daha anlamlı ve yapılabilir olacaktır.

2. Egzersiz planı öncesi sağlık kontrolü yaptırmalısınız.

Egzersizler kendi içinde türlere ayrılmaktadır. Bu egzersiz türleri de bazı hastalıklarda önerilmemekte veya kontrollü yapılması önerilmektedir. Bu nedenle ciddi sağlık riskleriniz mevcut ise egzersiz öncesi genel sağlık durumunuzun analiz edilmesi gerekmektedir. Bu sayede daha planlı ve sürdürülebilir bir egzersiz çerçevesini hayata geçirebilirsiniz.

3. Egzersiz planında FITT ilkelerini net belirlemelisiniz.

Burada egzersiz konusunda bilgili ve deneyimli bir kişiden destek almak çok önemlidir. Çünkü bu kişi hem sizin sağlık durumunuzla yapacağınız egzersiz türüne karar verecektir. Yanlış ilkelere dayalı yapılan egzersiz size faydadan çok zarar verecektir.

Burada FITT ilkelerini sizlerle paylaşmak istiyorum.

F – Frequency – SIKLIK

I – Intensity – ŞİDDET

T – Type – TÜR

T – Time – SÜRE

Bunlara ek olarak FITT ilkelerine 2 yeni ilke daha eklendiğini görebiliyoruz. Bunlar;

E – Enjobment

P – Progression

Tüm bu kelimelerden oluşan akrostiş ile birinin gerçekten FİT olup olmadığını görebilirsiniz. Bunlara cevap veremiyorsa plansız bir egzersiz yaptığını söyleyebiliriz.

Artık birine fit misin diye sorduğumuzda aklımıza FITT ilkleri gelsin. ? Bu şekilde onun hangi egzersiz programını uyguladığını öğrenebilirsiniz.

Bu bilgileri ve daha fazlasını bizimle paylaşan Doç. Dr. Celal Gençoğlu’a teşekkür ediyorum.

Başka bir eğitim konusu ile öğrendiklerimi sizlerle paylaşmaya devam edeceğim.

Sağlıkla kalın.