Doğum Sonrası (Lohusalık) Döneminde Normal Hayata Geçiş Nasıl Olmalıdır?

Lohusalık dönemi; doğum eylemi bittikten sonra plasenta ve zarlarının ayrılmasından sonraki dönemdir. 6-8 (42 gün) haftayı kapsar.

Bu dönemin sonunda gebelikte oluşan bedensel ve fizyolojik değişimler gebelik öncesine döner. Bu dönemde anne ve bebeğin beden ve ruh sağlığının korunması için özenli bir bakım gereksinimi vardır. Annenin bebeğine bakabilmesi için kendine bakması gerekmektedir.

Doğum sonu dikkat edilmesi gereken durumlar

Doğum Sonrası Hijyen

• Eller sık yıkanmalıdır
• Dikişlere pansuman için (baticon solüsyonu) ilaçlı su kullanılır. Temizlik önden arkaya doğru tuvalet kâğıdı ile yapılmalıdır.
• Kullanılan pedler emici, yumuşak, temiz, renksiz ve kokusuz olmalıdır.
• Pedler sık sık değiştirilmeli pamuklu iç çamaşırı tercih edilmelidir. Dikişli doğumlarda ilk birkaç gün bölgede şişlik, gerginlik ve rahatsızlık olabilir, oturmada güçlük yaşanabilir. Dikiş ipler alınmaz, kendiliğinden düşer. Temiz tutulduğunda yara 1-2 hafta içinde iyileşir.

Doğum Sonrası Banyo

• Normal doğum sonrası lohusa hemen ayakta mümkünse her gün ılık duş almalıdır.
• Sezaryen ile doğumlarda yara yerine şeffaf bant yapıştırılarak taburcu edilir. Lohusa eve gittiği gün ayakta duş şeklinde banyo yapabilir. Banyodan sonra şeffaf bant atılır ütülü iç çamaşırı giyilir.

Doğum Sonrası Boşaltım

• Doğumdan sonra ilk 6 saat içinde idrar yapmalı, dikişler acıyacak diye asla ertelenmemelidir.
• Doğum sonrası dışkılama hemen olmayabilir. Posalı ve lifli yiyecekler yenmeli, bol sıvı alınmalıdır. Kısa yürüyüşlerle ve hareketlerle, bağırsakların çalışması arttırılabilir.

Doğum Sonrası Beslenme

• Her tür besinden yeterince ve öğün atlanmadan alınmalıdır.
• Unlu, yağlı ve kızartma türü besinlerden kaçınmalıdır. Sulu gıdalara ağırlık verilmelidir.
• Sigara, alkol gibi maddeler kullanılmamalı, çay ve kahve tüketmekten kaçınmalıdır. Acılı, ekşili, baharatlı ve gaz yapıcı gıdalar sütle bebeğe geçeceği düşünülerek dikkatli olunmalıdır.

Doğum Sonrası Dinlenme ve Uyku

• Doğum sonrası anne; yorgunluk, ağrılar, bebeğin beslenmesi, bakımı nedeniyle dinlenme ve uykuya yeterince zaman ayıramaz. Bunun için aile büyüklerinden yardım alınmalı ve ziyaretçiler kısıtlanmalıdır.
• Geceleri emzirme nedeni ile uyku sık sık bölündüğünden gün içinde en az 2 saat dinlenme ve uykuya zaman ayırmalıdır.

Doğum Sonrası Eski Görünüşe Kavuşma

• Gebelik öncesi kilo eski görünüşe dönmek için acele edilmemelidir. Ayda 2 kilodan fazla kilo kaybı uygun değildir.
• Vücut ağırlığı, doğumdan 6 hafta sonra eski haline dönmeye başlayacaktır.
• Emziren annelerin rahim ve karın kasları eski haline daha kolay gelir.
• Doğum sonrası bir süre sarkık ve büyük karın için sargı veya korse kullanmak sakıncalı ve yararsızdır. Düzelmesi için yürüyüş, karın egzersizleri faydalı olur.
• Haftada en az 3 kez 20-30 dakika süreyle egzersiz yapılmalıdır. Egzersizler bebeği emzirdikten sonra yapılmalıdır.

Doğum Sonrası İlaç Kullanımı

• Gerekli görülürse hekim tarafından ağrı kesici, antibiyotik ve vitaminler verilebilir. Hekimin önerisi olmadan hiçbir ilaç kullanılmamalıdır.
• Demir ilaçları da doğumdan 3 ay sonrasına kadar kullanılmaya devam edilmelidir.
• Annenin kullandığı ilaçların ”anne sütü” ile bebeğe geçebileceği bilinmelidir. Gebelikte başlanan tetanoz aşısı doğumdan sonra da devam edilmelidir.

Doğum Sonrası Karın Ağrısı

• Doğum sonrası görülen karın ağrısı, rahmin kasılıp küçülmesi ile ilgilidir. Emzirme de rahmin kasılmasını hızlandırır. Karın ağrısı 48 saat içinde hafifler. Karın ağrısını hafifletmek için hekimin önerdiği ağrı kesiciler kullanılmalı ve bacaklar karına çekilerek yatılmalıdır.

Doğum Sonrası Cinsel İlişki

• Doğumdan sonra, lohusalık dönemi boyunca (42 gün) cinsel ilişki ertelenmelidir.
• İlk ilişkide gebe kalınabileceği unutulmamalıdır. Anne ve bebek sağlığı için 2 yıldan daha kısa sürede gebelik sakıncalıdır.
• Eşler, doğum sonrası cinsel ilişkiye girmeden önce aile planlaması merkezinden danışmanlık almalıdır. Doğum Sonu Sağlık Kontrolü: Doğum sonrası anne ile bebek en az 3 kez sağlık kontrolünden geçmelidir. Lohusalığın 3 – 5 günlerinde, 15. günde ve 6. haftada sağlık kontrolü yaptırılmalıdır.

Doğum Sonrası Duygusal Durum Değişikliği

Annede, hormonal değişiklikler veya annenin bebek bakımında kendini yetersiz hissetmesi gibi durumlar sonucu ağlama, mutsuzluk ve kaygı görülebilir. Bu durum annelik hüznü olarak isimlendirilmektedir.

• Yeni doğum yapmış diğer annelerle sıkıntıları paylaşmak anlaşılmış hissettirir.
• Dinlendirici aktivitelere yönelmek, bebek uyurken annenin kendine zaman ayırması gerekir. Yorucu süreçte sorumlulukları paylaşmak ve iş bölümü yapmak rahatlatıcı olacaktır.
• Yaşanan duyguları eş ve diğer aile üyeleri ile paylaşmak, ihtiyacı belirleyip o kişilere kendini ifade etmek, yardım istemek faydalı olur.