Anne ve babaların çocuklarının gelişiminde dikkat etmesi gereken en önemli konulardan birisi olan ağız ve diş sağlığı küçük yaştan itibaren çocuğa aşılanması gereken bir takım davranışları içermektedir.
Ortalama 6-8 aylıkken çıkmaya başlayan süt dişleri 2-3 yaşlarında 20 adede tamamlanır. Süt dişleri düşerek yerlerine kalıcı dişlerin gelmesi yaklaşık 5.5-6 yaşında bazı dişlerin sallanması ile başlarken, 12-13 yaşına kadar devam eder.
Buradaki önemli husus süt dişlerine nasıl olsa değişecek gözüyle bakmadan gereken önemi göstermektir. Çünkü, süt dişleri aslında ağız ve diş sağlığının temelini oluşturur.
Süt dişlerin ne işe yaradığını merak ettiğinizi düşünüyorum.
Süt dişleri, alttan gelecek kalıcı dişlerin temelini oluşturmakla birlikte çiğneme ve konuşmada da yardımcı oluyor. Tabi ki erken dönemde çekilen veya kaybedilen süt dişleri ileride bazı sorunlara yol açabilir. Bu sorunlar ortodontik tedavi ile düzeltilebilirken bazıları ise iskeletsel olduğundan cerrahi ile düzeltilebilir. Ancak bu gibi problemlerin oluşmaması için tabi ki çocukların beslenmesine, ağız hijyenine dikkat edilmelidir.
Şimdi, bu problemleri ayrıntılı biçimde inceleyelim.
Elbette çocuğunuzu emziriyorsunuz. Ancak emzirme ile başlayan bu maceranız özellikle 18. aydan itibaren özellikle gece devam etmesi süt dişleri açısından ilk ve en önemli risklerden birisi.
Anne sütü birçok yönden koruyucu özellik taşır fakat dişlerin çıkmasından itibaren özellikle gece verilen sütler dişler açısından problemler oluşturabiliyor. Bunun nedeni olarak çocuğunuzu her beslediğinizde tükürük akışı olur, tükürük akışından kaynaklı maalesef ki dişler temizlenemeyebilir. Başlangıçta beyaz tebeşir yapısında tabakalar oluşur ve kırılmalar ile devam eder.
Çocuğunuzun Diş Fırçamalası İçin Belirli Bir Motor Beceriye Sahip Olması Gerekir.
Evet çocuğunuzun kendi başına bir şeyleri başarmasını istiyorsunuz, büyümesini sabırsızlıkla bekliyorsunuz. Ancak çocukların motor fonksiyon becerileri 8-9 yaşına doğru oturur. Bundan daha erken bir sürede çocuğunuzun diş fırçalamasında mutlaka yardımcı olmalısınız. Yalnız başına fırçalayabileceğini ise kendi ayakkabısının bağcıklarını bağlayabildiğinde, kendi saçını temizleyebildiğinde ona bırakabilirsiniz.
Tabi ki öğretmek için sabahları diş fırçalama işlemini ona bırakabilirsiniz ama özellikle gece diş fırçalamasını yalnız yapmasını istememelisiniz. Ne kadar istemesekte çocuklarımız hasta olabiliyor. Alerjik astım vb. hastalıklar nedeniyle kullanılan ağızdan uygulanan ilaçlar belli oranlarda şeker içerebiliyor. Bu nedenle her uygulamadan sonra ağız mutlaka çalkalanmalıdır.
Son olarak çocukların ağzının boş kalmadığını biliyoruz. Ancak bu atıştırma sıklığını azaltabilirsek diş sağlığı daha iyi düzeyde seyretmesini sağlayabiliriz. Tabi ki sıklığını azaltmak ile kalmayıp, abur cubur yerine kuru meyve, kuruyemişler ile değişim de gereklidir. Bazen çocuklara sakız çiğneterek tükürük akışını arttırıp dişlerin temizlenmesine yardımcı olabiliriz.
Çocuklarınızı Diş Problemi Olmadan Diş Hekimiyle Tanıştırın
Tüm bu yazıdan sonra diş hekimini yazmadınız diyeceksiniz. Evet bu ana kadar yazmadım. Çünkü belli kesin çocukların diş hekimiyle tanışmasının kalıcı dişlere bağlamaktadır. Asla böyle bir durum olmadığını belirtmek istiyorum. Çocuğunuzun ilk süt dişlerinin çıkmasından itibaren çocuklarınızı diş hekimleriyle tanıştırın. Çünkü düzenli hekim kontrolü ve kontrollü, koruyucu uygulamalar hem maddi hem de manevi olarak yarar sağlar. En önemlisi ise çocuğun hekim ile ilişkisinden kaynaklı bilinçlenerek diş fırçalamaya daha çok özen göstermesinde artısı çoktur.
Çocuklar Dişlerini Nasıl Fırçalamalı?
- İlk olarak dişlerini sıkarak kapatıp ön yüzleri fırçalanmalıdır. Daha sonra yuvarlak hareketlerle arka dişlerde fırçalanmalıdır.
- İkinci olarak ağız açılmalı ve arka dişlerin çiğnenen kısımları ileri geri hareketlerle fırçalanmalıdır. Daha sonra alt ve üst arka dişlerin iç kısımları süpürür gibi fırçalanır.
- Son olarak diş fırçasını dik tutarak alt ve üst ön dişlerin arkaları fırçalanır ve bu işlemler en az 2-3 dakika uygulanmalıdır.
Diş sağlığı ülkemizde çok fazla ihmal edilen ve gittikçe maliyetli olan bir sağlık sorundur. Diş sağlığınıza ne kadar dikkat ederseniz genel sağlık durumunuzun da çocuğunuz dahil iyi olduğunu göreceksiniz.
sagligim.gov.tr (2020, Temmuz 29) Çocuklarda Beslenme ve Diş Sağlığının Önemi sagligim.gov.tr. 29.07.2020 tarihinde erişim adresi: https://sagligim.gov.tr/agiz-dis-sagligi/liste/741-%C3%A7ocuklarda-beslenme-ve-di%C5%9F-sa%C4%9Fl%C4%B1%C4%9F%C4%B1n%C4%B1n-%C3%B6nemi.html