B12 Vitamini vücudun DNA oluşturmasına yardımcı olur, beyni ve sinir sistemini besler ve sağlıklı kırmızı kan hücrelerinin oluşumunu sağlar.
Vücudumuz B12 üretmediğinden dolayı B12 içeren besinleri ve takviyeleri düzenli olarak almalıyız. Çünkü vücut uzun süre B12 depolayamaz.
Besin maddelerinde özellikle hayvansal orjinli proteinlerde vücudun ihtiyacını karşılayacak kadar B12 vitamini bulunmakla beraber eksikliği toplumumuzda sık görülen bir sağlık problemidir. Vitamin B12 eksikliği farklı ülkelerde %3’ten %40’a kadar değişen sıklıklarda görülmekle birlikte dünya genelinde bir toplum sağlığı sorunu olarak kabul edilmektedir.
Günlük Ne Kadar Alınmalı?
Yaşınız, beslenme alışkanlıklarınız, tıbbi durumunuz ve kullandığınız ilaçları aldığınıza göre değişebilir.
Mikrogram (mcg) cinsinden ölçülen ve önerilen ortalama miktarlar yaşa göre değişir:
- 6 aya kadar bebekler: 0,4 mcg
- 7-12 aylık bebekler: 0,5 mcg
- 1-3 yaş arası çocuklar: 0,9 mcg
- 4-8 yaş arası çocuklar: 1,2 mcg
- 9-13 yaş arası çocuklar: 1.8 mcg
- 14-18 yaş arası gençler: 2.4 mcg (hamileyse günde 2.6 mcg ve emziriyorsanız günde 2.8 mcg)
- Yetişkinler: 2.4 mcg (hamileyse günde 2.6 mcg ve emziriyorsanız günde 2.8 mcg)
Vücudumuzda B12 Eksiliği Nasıl Anlaşılır?
B12 vitamininin miktarının testlerde 196pg/mL üzerinde olması beklenir. 196 pg/mL altında ise B12 vitamini düşük kabul edilmektedir.
Peki B12 vitamin eksikliğinde vücudumuzda ne gibi belirtiler ortaya çıkar?
Uyuşma
Ellerde, ayaklarda, bacaklarda iğne batıyormuş hissi olur. B12 eksikliği, sinirleri örten koruyucu kılıfa zarar verir bu yüzden karıncalanmaya sebep olur.
Soluk ten
Vücutta yeterli B12 vitamini olmadığında, oksijeni vücudunuzda hareket ettirmek için yeterli düzeyde sağlıklı kırmızı kan hücresi olmaz. Özellikle ellerde ve ayaklarda titreme ve üşüme meydana gelir.
Bilinç bulanıklığı
B12 eksikliği, depresyon, kafa karışıklığı, hafıza problemleri ve bunamaya yol açabilir. B12 takviyeleri önerilebilir. Yetişkinler için günde 2,4 mikrogram önerilmektedir. İhtiyacınızdan olandan fazlasını alırsanız idrarla atılır. Yine de yüksek dozların baş dönmesi, baş ağrısı, anksiyete, bulantı ve kusma gibi bazı yan etkileri olabilir.
Yorgunluk
Kaslarınız güçsüzlük olur. Halsizlik veya sersemlemiş gibi hissedebilirsiniz. Bazı durumlarda vücutta yeterli düzeyde B12 olmasına rağmen tamamı kullanılabilir olmuyor. O yüzden bu semptoma dikkat etmek gerekir.
Şiş ve kırmızı dil
Tıpta buna atrofik glossit denir. Ağızda yanma hissi olur. Tabi bu duruma enfeksiyonlar, ilaçlarda sebep olabilir. Ancak B12 eksikliğinde görülür.
Kalp Çarpıntısı
Kalbin aniden hızlandığını hissedebilirsiniz.
Mide bulantısı, kusma
Kilo verme ameliyatlarında biri “gastrik bypass” tır. Ameliyattan sonra mide ve ince bağırsağını bir kısmı alınır. Bu genellikle B12’nin kullanılabilir forma dönüştüğü yerdir. B12 eksiliği özellikle bu tarz ameliyatlardan sonra görülür. B-12 vitamini sindirim sistemini etkileyerek bulantı, kusmaya sebep olabilir.
Ağız yaraları
Ülserler diş etlerinde veya dilde görülebilir. Düşük B12, anemi veya başka bir durumun işareti olabilirler.
Sindirim sorunları
İştah kaybı veya çok fazla kilo verebilirsiniz. Kabızlık yaşayabilirsiniz.
En son olarak hamilelik ve emzirme döneminden bahsedelim.
Hem hamilelik hem de emzirme döneminde B12 düzeyinize baktırın. Yeterince B12 alamayan bebeklerin sinirlerinde veya beyin hücrelerinde ciddi ve kalıcı hasarlar olabilir.
Tuzcu Sami Mahmut ve ark., B12 Vitamin Eksikliğinin Etiyolojisinin Araştırılması Ve B12 Vitamin Düzeyi İle Mcv, Homosistein, Folat Düzeyleri Ve Tiroid Fonksiyon Testleri Arasındaki İlişkinin Saptanması, Bozok Tıp Dergisi 2018;8(1):25-30
Hafızoğlu Merve,B12 Vitamini Eksikliğinin Depresyon İle İlişkisinin Değerlendirilmesi, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 46 (1) 71-76, 2020
National Institutes of Health Office of Dietary Supplements, “Vitamin B12 Fact Sheet”, February 17, 2016
Mayo Clinic: ,https://www.mayoclinic.org/drugs-supplements-vitamin-b12/art-20363663, 17 October 2017
Harvard Health Publishing: “Vitamin B12 deficiency can be sneaky, harmful.” January 10, 2013