Aspirin yüzyıllardır hayatımızda bulunan bir ilaçtır.
Söğüt ağacının ve kına kına kabuğundan elde edilen kinin halk arasında ateş ve ağrı giderici olarak kullanıldı. Söğüt ağacının yapısında bulunan salisilin hidroliz edilerek aspirinin ana maddesini oluşturuyor.
Reye Sendromu Nedir?
Çocuk ve gençlerde görülen, hızlı gelişen karaciğer yetersizliği ve beyin fonksiyonlarının bozulması (ensefalopati) ile karakterize bir hastalıktır.
Araştırmalarda görüldüğü üzere influenza B, suçiçeği gibi viral hastalıkları izler. Çocuklarımız grip, suçiçeği gibi hastalıklara yakalandıklarında önemsemeliyiz. Çok nadir görülen reye sendromu oldukça tehlikelidir.
Tam olarak nedeni bilinmemekle birlikte, enfeksiyona ve çevresel toksinlere cevap olarak düşünülmektedir.
Reye Sendromunun Klinik Belirtileri Nelerdir?
- Çocuk, influenza tip B veya suçiçeği gibi viral enfeksiyonlarla ön hastalık oluşturuyor.
- Aradan geçen birkaç gün sonra kusma
- Mental bozukluk (deliryuma varan)
- Hiperventilasyon ortaya çıkar.
- Genellikle ateşsizdir.
- Çocuk hızla komaya girer.
- Ağır vakalarda kafa içi basınç artarak pupilla ödemi eklenebilir
Yapılan araştırmalarda viral hastalıklar sırasında alınan aspirinle Rey Sendromu arasında bir ilişki olabileceği düşünülmüştür. Ancak bu konu tartışmalıdır.
Eldeki kayıtlara bakarak, bu ilacın metabolik ve hepatoksik yan etkilerine gençler daha duyarlı olduğu göze çarpmaktadır. Reye Sendromlu hastaların çoğunda günlük salisat kullanımı söz konusudur.
ABD’de aspirin müstahzarlarının üzerine, bu ilacın suçiçeği ve influenza olan çocuklar tarafından doktora danışılmaksızın kullanılmamasını belirten bir uyarının konulması, Mart 1986’dan itibaren zorunlu tutulmuştur.
Reye Sendromu belirtilerinin ilk görülmesiyle, aspirin tedavisi kesildiğinde hastalığın oluşma insidansı azalmakta, başka araştırmalarda da viral enfeksiyonlarla birlikte aspirin kullanımın azalması reye sendromunun da azaldığını göstermektedir.
Nedeni tam olarak bilinmeyen ciddi bir hastalıktır. Çocuklar viral hastalık geçirirken örneğin suçiçeği ya da grip, doktor kontrolü dışında aspirin vermemeliyiz. Evde tedavi etmek yerine sağlık kuruluşuna başvurmalıyız.
Bu önemli hastalıkta sağlık çalışanları, grip ve suçiçeğinde aspirin kullanımı konusunda toplumu mutlaka bilinçlendirmelidir.
Turgut, N., & Söylemezoğlu, T. (2011). Aspirinin hepatotoksik etkisi ve Reye sendromu. Cumhuriyet Tıp Dergisi, 33(1), 125-132.
Demir, O. Reye Sendromu Ve Aspirin. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 4(2), 45-48.
Albayrak, D., İşlek, İ., Yeni, M., Turhan, N., & Gürses, N. Reye Sendromu: Aşıdan Sonra Aspirin Kullanımı Predispozan Bir Faktör Olabilir mi? Türk Pediatri Arşivi, 28 (2).