Anjina Pektoris (Göğüs Ağrısı): Nedir, Nedenleri, Belirtileri, Klinik Seyri ve Tedavisi

Anjina pektoris bir tür koroner arter hastalığıdır. Koroner arterler kalbi besleyen atardamarlardır. Koroner arter hastalıkları arasında en çok görülen anjina pektoristir.

Anjina pektorise aynı zamanda kalpten kaynaklanan göğüs ağrısı da denir.

Bu hastalıkta kalp kası olan miyokardın oksijen gereksinimi artar ve bu gereksinim karşılanamazsa anjina pektoris klinik tablosu ortaya çıkar.

Anjina Pektoris (Göğüs Ağrısı) Nedenleri

Nedenine baktığımızda genelde miyokardın oksijenlenmesinin azalması, kalp kasının çalışmasının artması sonucu daha fazla kan pompalaması ya da miyokardın oksijen gereksiniminin artmasıdır.

Miyokardın oksijenlenmesinin azalmasındaki etmenler;

Ateroskleroz en çok bilinen nedenidir. Arterial spazm ve refleks olarak vazokonstriksiyon, soğuk, sigara kullanımı nedeniyle spazm gelişebilmektedir. Yani buradaki ana etmen koroner arterin spazmıdır. Bunun yanında koroner artritis, otoümmin hastalıklar, hipertansiyon, aort stenozu, anemi, hipoksi gibi durumlarda sebep olabilir.

Kardiyak out-putun artmasındaki etmenler;

• Egzersiz,
• Duygusal nedenler,
• Fazla yemek yeme,
• Anemi ve
• Hipertiroidizm gibi hastalıklardır.

Miyokardın oksijen gereksiniminin artmasındaki etmenler;

• Aort stenozu,
• Aort yetmezliği,
• Diyastolik hipertansiyon,
• Titotoksikoz,
• Büyük duygusal değişimler ve
• Egzersiz sayılabilir.

Anjina Pektoris (Göğüs Ağrısı) Klinik Seyri

Anjina pektorisin klinik seyrine göre stabil ve anstabil olmak üzere iki klinik görünümü vardır;

Stabil Anjina Nedir?

Stabil anjinanın en belirgin özelliği son zamanlarda klinik seyrinde, başlatıcı etkenlerinde ve ciddiyetinde herhangi bir değişiklik olmamasıdır. Yakınmalar belirli bir düzeyde devam eder.

Anstabil Anjina Nedir?

Hastada son iki ayda başlayan ya da giderek şiddetlenen ve istirahat durumunda ya da hafif egzersizle gelmeye başlayan anjinadır.

Anstabil anjinanın en belirgin özelliği miyokart infarktüsünün (KALP KRİZİ) habercisi olmasıdır. Ciddiyetine göre dört gruba ayrılır.

Sınıf I: Yeni başlayan ve giderek artan anjinadır. Yürüme, merdiven çıkma gibi günlük yaşam aktivitelerinde anjina olmaz. Ancak uzun süreli ve zorlu egzersizler sırasında anjina görülür.

Sınıf II: İstirahat anjinasıdır ve subakut bir tablodur. Günlük aktivitelerde hafif bir kısıtlanma vardır. Hızlı yürüme, merdiven çıkma, yokuş çıkma, yemekten sonra ya da soğuk ve rüzgârlı havada yürüme, uzun yürüme, emosyonel stres ile uyandıktan sonraki saatlerde anjina gelişir.

Sınıf III: İstirahat anjinasıdır ve akut bir tablodur. Günlük aktivitelerde belirgin bir kısıtlanma vardır. Kısa yürüyüşler, bir kat merdiven çıkma anjinayı başlatır.

Sınıf IV: Tüm aktivitelerde anjina gelişir ve istirahat durumunda da vardır.

Anjina Pektoris (Göğüs Ağrısı) Belirti ve Bulgular

Stabil anjina da tipik öykü efor ile gelen ve istirahat ile geçen göğüste ağrı ve rahatsızlık hissidir. Ağrı hissi sıklıkla baskı, daralma veya ağırlık hissi şeklinde tanımlanır. Bazen boğazı sıkıcı, daraltıcı veya yanma şeklindedir.

Hasta göğsünde doğrudan bir ağrı hissetmediği için hissettiği şeyin bir “sıkıntı” olup olmadığını sormak daha sonuca götürücü olabilir. Nefes darlığı görülebilir. Göğüsteki bu hisse ek olarak yorgunluk, baygınlık, bulantı, yanma, huzursuzluk ve kötü bir olay olacak duygusu daha az özgül belirtiler de tanımlanabilir. Ağrının süresi kısadır, çoğunlukla 10 dakikadan uzun sürmez.

Anstabil anjina da stabil anjinadan farklı olarak, öngörülemez ve acil bir durumdur. Anjina sıklıkla istirahatte görülür, sıklığı giderek artar, hiç efor sarf etmeden hatta uykuda bile kolayca görülebilir. Anjina da ayrıca yorgunluk, nefes darlığı, hazımsızlık ve endişe de görülebilmektedir.

Anjina Pektoris (Göğüs Ağrısı) Tedavi ve Bakım

Tedavinin temel amacı miyokardın oksijen gereksinimini azaltmak, oksijenlenmesini artırmak, hastalığa bağlı semptomları, miyokard enfarktüsü ve mortaliteyi azaltmaktır. Bu amaca yönelik olarak ilaç tedavisi (nitrogliserin- vazodilatörler, betablokerler- kalp kasını güçlendirip kasılmayı azaltma, kalsiyum kanal blokerleri- vazodilatasyon, antitrombosit-antitrombolitik tedavi- perfüzyonu artırmak) ve risk faktörlerinin kontrol altına alınmasıdır.

Bunu yanında tedavi de birçok cerrahi işlemde mevcuttur.