Doğrudan cihazınızda gerçek zamanlı güncellemeleri alın, şimdi abone olun.
Ameliyat, cerrahi bir operasyona verilen addır.
Çeşitli aletler kullanılarak kanserli hücre, dokuların alınması, organ nakilleri, yaraların onarılması gibi pek çok işlemin anestezi altında veya yarı uyuşturulmuş uzuvlar şeklinde yapılır.
Çoğu kişi ameliyat olmaktan korkmakta veya çekinmektedir.
Hastalar bıçak altına yatma olarak nitelendirilen ameliyatlarda;
- masada kalma,
- uyanamama,
- anestezinin zararlı etkisinin olması,
- ameliyatın başarısız operasyon olabileceği gibi nedenlerle korku hissederek ameliyat olmaktan dahi vazgeçebilmektedirler.
Hastalar ameliyat planlanırken kendi istekleri veya ikna edilerek bir şekilde ameliyata alınırlar. Fakat bunun sonrası da önemlidir. Ameliyat sonrası hastaların nelerle karşılaşacakları, yapılan ameliyatta gelişen komplikasyonlar gibi olabilecek sorunlara göre değişir.
Bu yazımda size bu ameliyat anksiyetesinden ve korkusundan bahsetmek istiyorum.
Ameliyat Sonrası Hasta Anksiyetesi
Çeşitli ameliyatlar gerçekleştiriliyor. Yapılan ameliyatların etki, yan etki, sonrasında yapılması gerekenler, kaybedilen uzuvlar, organlar hakkında destek alınması gibi birçok farklı etkileri bulunuyor.
Hastanın ameliyat sonrası gözünü açtığında karşılaşacağı ağrılar, etrafta görüp duyacağı aletler, cihazlar gibi birçok şey hastada anksiyete yaratabilir. Özellikle iyi bilgi verilmemesi durumunda bu bilinmezlikle hastalar daha fazla endişeye kapılırlar.
Hastaların ameliyat öncesinde gidişat hakkında planlanan şeylerin anlatılıp bilgilendirilmesi sonrasında endişe seviyesini düşürmeye yardımcı olur.
Ameliyat Sonrası Yoğun Bakım Etkisi
Hastalar ameliyat sonrası yoğun bakım gibi ileri derece tedavi gerektiren birçok alet ve cihazın kullanıldığı birimlerde gözlerini açmaları endişeyi arttırır.
Operasyon sonrası ilk gözünü açtığında vücuduna takılmış makinelerin kabloları, çıplak halde olmak, etrafta birçok hastanın makinelerinden gelen sesler, yoğun bir tempo ile çalışan sağlık çalışanları, hissedilen ağrı gibi birçok faktör bu durumda etkili olur.
Üçüncü derece yoğun bakım da staja çıktığım için bunlara şahit oldum diyebilirim. Hatta bazı hastaların gözlerinde o korku ifadesini unutamıyorum.
Etrafta cihazlar, hastalara bağlı idrar sondaları, drenler, oksijen maskeleri, tansiyon aletleri, monitörize edilen hastalarda yapışkanlar gibi birçok ekipman mevcut…
Bazı hastalar ajite olup aletleri ve cihazları sökmeye çalıştıkları için ekipmanlara ek olarak yatağa bağlanabiliyorlar (fiziksel tespit).
Yoğun bakımda uzun süre yatan hastalarda yatak yaraları gibi birçok fizyolojik olayın yanında hezeyanlar da gelişebilir. Benim çıktığım yoğun bakımda, bir hasta eline bağlı olan kabloları telefonu sanıp kızıyla konuşuyordu ve sonrasında çıkartmaya çalışıyordu.
Hastalar normal servislerde olsalar bile ameliyat tipine veya kanama durumuna göre bağlı olan drenler olabiliyor. Hastalar veya ailelerinin bunları görmek hele ki içine kanın dolduğunu görmeleri onları korkutup endişelendirir. Hastalara bilgi verip anlamak, değer vermek önemlidir.
Ameliyat Öncesi Hasta Bilgilendirmesi
Her ameliyat öncesi hasta ve ailesine genel prosedürler hakkında bilgi verilmesi gerekir.
Solunum, öksürük egzersizleri gerekirse triflow kullanımı gibi çeşitli egzersizler öğretilir.
Sağlık çalışanı olarak ameliyat öncesinde hasta ve ailesine ek olarak gidişat, karşılaşılabilecek komplikasyonlar, sonrasında hastanın durumu, bağlı olacak ekipmanlar hakkında olabilecek şekilde bilgi verilmelidir.
Mümkünse öncesinde bulunulacak ortamın tanıtılıp gezdirilmesi de çok faydalı olur.
Hastaya kullanılan ekipmanların gösterilip ne için kullanıldıklarının anlatılması, normal ve anormal olan durumlar hakkında bilgi verilmesi önemlidir.
Özellikle çocuk hastalarda korkmamaları ve ailelerinin endişelerinin azaltılması için ortamın onlara uygun şekilde yapılması gerekir.
Yapılan araştırmalarda bu konularda bilgi verilen hasta ve ailelerinin ameliyattan sonra anksiyetelerinin daha azalmış olduğu, tedaviye uyumda kolaylık sağlandığı belirtilmektedir.
Bilgi güçtür derler…
İşte her anlamda bilgiyi kullanmak ve bu gücü başkalarına da aşılamak değerlidir.
Öğrenmeye, öğretmeyi çabalamaya devam…