Doğrudan cihazınızda gerçek zamanlı güncellemeleri alın, şimdi abone olun.
Daha önce safra yollarından ve anatomisinden kısaca bahsetmiştim. Şimdi de safra yollarının önemli iki hastalığından bahsedeceğim.
Keyifli okumalar dilerim.
AKUT PANKREATİT
Akut pankreatit, pankreasın akut inflamasyonu ile karakterize, vücudun bazı bölgeleri veya tüm vücudu etkileyen, sık karşılaşılan ve tedavisi zor bir hastalıktır.
Akut pankreatit temelde enzimlerin aktif olmasından kaynaklanan birçok sitokin ve farklı etkenin rol aldığı enfeksiyonun olmadığı bir inflamatuar süreç olmakla beraber daha sonra enfeksiyon olaya eklenebilir ve bu hastalığın seyrinde oldukça belirleyici olur. Hastalık hafif ve kendini sınırlayıcı inflamasyondan, enfeksiyon bulaşmış pankreatik doku kaybına, çoklu organ yetmezliği ve yüksek ölüm riskinin eşlik ettiği şiddetli forma kadar farklı belirtilerle ortaya çıkabilir.
Akut pankreatit sıklığı 13-45/100000 olup, en sık hastaneye akut yatış gerektiren hastalıklardan biridir. Günümüzde toplam hastanede kalış süresinin uzunluğu açısında 2. sırada maliyetleri çok yüksek ve hastanedeki ölümler açısından 5. sıradadır.
Akut pankreatit seyrinin başlarında, pankreas enzimleri asiner hücrelerden vücut içi boşluğa ve ardından sistemik dolaşıma sızar. Akut pankreatitli hastalarda bu nedenle diğer pankreatik enzimler, yıkım ürünleri ve inflamatuar mediatörlere ek olarak serum amilaz ve lipazda akut yükselmeler olabilir
Akut Pankreatit Nedenleri
Günümüzde, ülkesel ve yöresel farklılıklar gösterse de safra taşları ve alkol, Akut Pankreatit için en sık nedenler olarak karşımıza çıkmaktadır
Kesin nedeni bilinmemekle birlikte, safra taşları, alkol %80 nedenleri olarak bilinir.
Buna ek olarak hiperlipidemi, diyabet, enfeksiyonlar, ilaçlar, pankreas veya safra kanalı anomalileri, vasküler hastalık gibi nedenler sayılabilir.
Akut Pankreatit Tanısı Nasıl Koyulur?
Akut başlangıçlı, kalıcı, şiddetli, karın ağrısı ve fizik muayenede palpasyonda hassasiyet olan bir hastada akut pankreatit tanısından şüphelenilmelidir. Akut pankreatit tanısı, aşağıdaki üç kriterden ikisinin varlığını gerektirir:
- Sıklıkla aniden ortaya çıkan, ciddi, sırtın ortasında bele doğru yayılan (kuşak tarzı) ve süreklilik gösteren bir karın ağrısı,
- Amilaz ve lipaz değerlerinin normalin 3 katına çıkması
- Batın görüntülemelerinde karakteristik bulguları ortaya çıkması
Akut Pankreatit Tedavisi
Akut pankreatitte tedavi temelde destekleyici tedavidir. Ana hedef enfeksiyon sürecini yavaşlatmaktır. Bu nedenle her türlü cerrahi işlemden bu süreçte kaçınmak gerekir.
Tedavide kilit nokta hastalığın şiddetinin belirlenmesidir.
Akut pankreatitli hastaların çoğunda hastalığın şiddeti hafiftir ve hastalar komplikasyon veya organ yetmezliği olmaksızın üç ila beş gün içinde iyileşir. Bununla birlikte, hastaların yaklaşık yüzde 20’sinde lokal veya sistemik komplikasyonları veya organ yetmezliği olan orta derecede şiddetli veya şiddetli akut pankreatit vardır.